امروزه نیاز به حفظ و برقراری امنیت به یکی
از اساسی ترین نیازهای بشر تبدیل شده است. در همین راستا دوربین های
مداربسته یکی از ابزار مهم و مفید در برآوردن این نیاز به حساب می آیند.
شاید شما هم مانند بسیاری از افراد دیگر نیاز به نصب دوربین در منزل یا محل
کار خود را حس کرده و به دنبال مناسب ترین دوربین هستید. اگر اطلاعات کافی
در این زمینه ندارید اصلا نگران نباشید. در این مقاله میخواهیم شما را با
اصطلاحات مهم و رایج در زمینه دوربین مدار بسته آشنا کنیم.
امیدواریم که بعد از خواندن این مقاله بتوانید به راحتی در مورد سیستم امنیتی مورد نظر خود تصمیم گیری کنید.
دوربین مدار بسته یا CCTV
عبارت «دوربین مدار بسته» برگردان کلمه انگلیسی closet circuit television است که به اختصار cctv نامیده میشود.
دوربین مداربسته به دوربینی گفته میشود که در جای ثابتی نصب شده و تصاویر را ضبط کرده و به دستگاه دیگری ارسال میکند.
دوربین مدار بسته عمدتا در زمینۀ حفاظت، نظارت و امنیت استفاده میشود.
انواع دوربین مدار بسته
دوربین های مدار بسته را میتوان بر اساس ظاهر، کاربرد و ویژگی‌های
متفاوتی دسته بندی کرد در ادامه رایج ترین دسته بندی های موجود را میبینید:
از نظر محل نصب:
- بیرونی (outdoor)
- درونی (indoor)
از نظر نوع سیگنال:
- آنالوگ
- آی پی (IP) یا تحت شبکه
- دو منظوره
- HD
از نظر پوشش:
- ضد آب قاب بزرگ
- مخفی
- قاب فانتزی
دوربین مداربسته آنالوگ
یکی از اصطلاحات دوربین مدار بسته واژه آنالوگ است که البته در انواع
دوربین ها احتمالا این کلمه را شنیده اید. این دوربین ها اولین نسل دوربین
های مدار بسته به حساب می‌آیند که برای دریافت و ارسال صدا و تصویر از
امواج آنالوگ استفاده میکنند. در این نوع دوربین صدا و تصویر توسط کابل
دورشته‌ای جداگانه‌‌ای منتقل میشوند. رایج ترین کابل متداول برای این
دوربین ها کواکسیال rg59 است.
کیفیت تصویر این دوربینها تابعی از امواج آنالوگ میباشد. یکی از
ضعف‌های این امواج آن است که همواره در معرض نویز قرار دارند. انواع نویز
های الکترومغناطیسی و ناشی از نوسانات برق تهدیدی جدی بر کیفیت تصویر این
دوربین ها به حساب می‌آیند. در نتیجه استفاده از کابل و تجهیزاتی که کیفیت
بالایی دارند بر کیفیت تصویر دوربین آنالوگ تاثیر چشمگیری دارد.
معایب و مزایا
از مزایای دوربین‌های آنالوگ میتوان به قیمت پایین، تنوع محصولات در بازار ایران، و سادگی نصب آنها اشاره کرد.
معایب دوربین مدار بسته آنالوگ شامل کیفیت تصویر پایین (نسبت به همتاهای
دیجیتالی خود)، امکان نویزپدیری بالا، هزینه بالای کابل کشی، کیفیت پایین و
نا امن در ارتباطات بی‌سیم.
دوربین مداربسته آی پی (IP) یا تحت شبکه
این دوربین مدار بسته نسل بعدی دوربین های مدار بسته هستند که برخلاف
نسل قبلی که آنالوگ بودند از امواج کاملا دیجیتال برای دریافت و ارسال
تصویر و صدا استفاده میکند.
علاوه بر این این دوربینها تحت بستر شبکه کنترل و به یکدیگر مرتبط
میشوند. این دوربینها مانند بخشی از شبکه عمل میکند و به وسیله شناسه
معتبر در شبکه یا همان ip و در قالب الگو و قوانین حاکم بر شبکه به مرکز
کنترل متصل میشود.
معایب و مزایا
ترکیب دیجیتال و تحت شبکه بودن مزایای بسیاری را برای این دوربین مدار
بسته به ارمغان آورده است. از جمله این مزایا میتوان به کیفیت تصویر بالا و
تمام دیجیتال اشاره کرد. استفاده بهینه از کابل، برقراری ارتباط بی‌سیم
امن و با کیفیت، ارسال همزمان برق، صدا و تصویر در بستر شبکه از دیگر
مزایای آن هستند.
از معایب این دوربین ها میتوان به قیمت بالا و محدودیت در پهنای باند اشاره کرد.
دوربین مدار بسته دو منظوره
دوربین دو منظوره در واقع همان دوربین آنالوگ است با این تفاوت که این
نوع دوربین مجهز به پورت خروجی شبکه هم هست. در نتیجه کیفیت تصویر آن
آنالوگ است. اما میتوان به صورت آنالوگ و یا تحت شبکه از آنها استفاده
کرد.
استفاده از این دوربین وقتی به کار می‌آید که سیستم مدار بسته آنالوگ بوده اما نیازمند اتصال یک یا چند دوربین به شبکه باشد.
اصطلاحات دوربین مدار بسته با کیفیت تصویر بالا یا HD
از دیگر اصطلاحات دوربین مداربسته
قابلیت تصویری HD است. این دوربین مدار بسته قابلیت پردازش تصویر با وضوح
بسیار بالا را دارند. حتی می‌توانند اعداد و کاراکترها را هم شناسایی کنند.
دام (Dome)
دام کلمه ای است که شکل ظاهری دوربین مدار بسته را توصیف میکند. این
کلمه که انگلیسی (dome) است به معنای گنبد یا برآمدگی میباشد. اما در بازار
ایران هم با همین کلمۀ انگلیسی یعنی دام شناخته میشود.از آنجایی که بیشتر
بر روی سقف نصب میشوند گاهی دوربین سقفی هم نامیده میشوند. صرف نظر از
قابلیتهای مختلفی که هر دوربینی میتواند داشته باشد مانند قابلیت دید در شب
و یا نوع لنز آن یا نوع امواج مرتبط با آن به تمام دوربین‌هایی که شکل
گنبدی دارند دوربین مدار بسته دام گفته میشود. یکی از بهترین و با کیفیت
ترین برندهای تولید کننده این نوع دوربین شرکت هایک ویژن است.
این دوربینها معمولا لنز ثابت با زاویه دید ۷۰ و ۸۵ درجه دارند و برای محیط‌های مسقف خانگی، اداری و تجاری مناسب میباشند.
بولت (Bullet)
این کلمه هم به شکل ظاهری دوربین اشاره دارد. کلمۀ Bullet به معنای
گلوله و فشنگ است و به دلیل شباهت ظاهری این دوربین های با گلوله آنها را
بولت مینامند. این نوع دوربین در بازارهای ایران هم با نام بولت شناخته
شده است. انواع رایج این نوع دوربین مدار بسته با لنز ثابت و زاویه دید
۲۵، ۵۰ و ۷۰ درجه و همچنین لنز متغیر با زاویه دید ۳۵تا۸۰درجه و ۲۵تا ۸۵
درجه موجود میباشند. همچنین این دوربینها بدنه محافظی دارند که از آنها
دربرابر آب و گرد وخاک محافظت میکند و از این رو برای فضاهای بیرونی هم
مناسب هستند. عموما به ویژگی IR یا دید درشب مجهز میباشند.
باکس(Box)
دوربین های باکس (BOX) قابلیت نصب لنز خارجی دارند مناسب برای تصویر
زوایای خاص وتخصصی تر در مکان های داخلی می باشند زیرا به آب حساس می باشند
و درصورت استفاده در محیط های خارجی باید از کاور برای حفاظت آن استفاده
شود. این نوع دوربین ها عموما فاقد دیددرشب می باشند ولی در نور کم تصویر
خوبی به ما می دهند.
مینیاتوری یا Mini
دوربین های مینیاتوری(مخفی) دارای ابعاد بسیار کوچک می باشند و قابلیت دید درشب ندارند و در محیط های داخلی استفاده می شوند.
اسپید دام چرخشی
یکی از پرکاربردترین اصطلاحات دوربین مدار بسته عبارت اسپیددام چرخشی
است. دوربین مدار بسته چرخشی یا speed dome به دوربینی می‌گوییم که توسط
کنترل کننده یا به صورت خودکار قابلیت چرخش در جا را داشته باشد. این
دوربین بیشتر در موقعیتی به کار می‌رود که فرد باید تصاویر بر دوربین مدار
بسته به طور همزمان نظارت کند.
ویژگی ptz این امکان را فراهم میکند که دوربین را به جهت دلخواه بچرخاند
و در صورت نیاز در نقطه ای زوم و بزرگنمایی داشته باشد. به دلیل وجود
موتور در دوربین اسپید دام نسبت به سایر دوربین های مدار بسته قیمت بالاتری
دارد.
PTZ مخفف pan, titlt and zoom است. به قابلیت چرخش به اطراف، حرکت به سمت بالا و پایین و بزرگنمایی اشاره میکند.
ویژگی آی آر (IR) یا infrared
دوربین مدار بسته ای که برای تشخیص تصویر از نور مادون قرمز استفاده
میکنند، قابلیت اینفرارد یا ir دارد. این فناوری بیشتر برای تشخیص تصویر
در نور کم و تاریکی به کار می‌رود. در دوربین مدار بسته با این ویژگی
معمولا چند led پیرامون لنز نصب شده و توسط سنسور نور در نور کم یا تاریکی
روشن میشوند. معمولا به دوربین هایی که چنین ویژگی دارند، دوربین مدار
بسته دید در شب می‌گویند. مسافتی که این دوربین ها می توانند ضبط کنند
درمحصولات مختلف متفاوت است.
ضد آب یا water proof بودن
این ویژگی بیشتر به قاب دوربین مربوط میشود. قاب این دوربین جوری طراحی
شده که از نفوذ آب به درون آن جلوگیری شود در نتیجه این دوربینها را ضد
آب مینامند.
البته این امکان هم وجود دارد که لنز دوربین هم ضد آب طراحی شده باشد
اما در اکثر موارد ضد آب بودن به قاب دوربین اشاره دارد. این ویژگی بیشتر
در دوربین‌هایی کارآیی دارد که خارجی یا outdoor هستند و در فضای باز
استفاده میشوند.
تجهیزات مربوط به دوربین مدار بسته
برخی از تجهیزات جانبی و ضروری که در کنار دوربین مدار بسته به کار میروند به شرح زیر هستند:
DVR
DVR
مخفف عبارت digital video recording به معنی دستگاه ضبط تصاویر دیجیتال
میباشد. این دستگاه در سیستم نظارت و کنترل بر دوربین مداربسته آنالوگ به
کار می‌رود. همچنین ویژگی‌های زیادی را برای دوربین مدار بسته فراهم
میکند.
قابلیتهایی مانند ضبط تصویر با کیفیت‌های متفاوت و انواع مختلف فرمت‌های
تصویری، انواع هشدار، ارتباط با شبکه و بکارگیری نرم‌افزارهای کاربردی،
هشدار قطع یا خرابی دوربین، حسگر حرکت یا motion detection، ارسال هشدار
حرکت به وسیلۀ ایمیل، امکان کنترل به واسطۀ وب، تنظیم نور و وجود زبان‌های
مختلف سیستمی
در هر دی وی آر (DVR) تعدادی پورت ورودی و خروجی برای تصویر و صدا وجود
دارد. این تعداد محدود هستند و DVRها هم بر اساس همین محدودیت ورودی دسته
بندی میشوند. دی وی آر (DVR) که تعداد ورودیهای تصویر آن 4 عدد باشد را دی
وی آر 4 کانال (dvr 4ch) مینامند. بر همین اساس تعداد این کانال‌ها
میتواند 8، 16 و 32 کانال باشد.
NVR
NVR از دیگر اصطلاحات دوربین مدار بسته است که احتمالا زیاد آن را
خواهید شنید. NVR مخفف عبارت network video recording است به معنای دستگاه
ذخیره‌سازی تصاویر دوربین مداربسته که برای دوربین‌های آی پی (IP) یا تحت
شبکه به کار می‌رود. این دستگاه برای کنترل دوربین های تحت شبکه طراحی شده و
در مدل‌ها و ابعاد مختلف موجود است.
از لحاظ کابرد و ویژگی‌ها کم و بیش مانند دی وی آر (DVR) هستند. عمدۀ
تفاوت آنها در نحوۀ بکارگیری و ارتباطشان با دوربین است. دی وی آر ها
(dvr) به راحتی اتصال صدا و تصویر و صدا را میسر میکنند. اما اتصال در nvr
به شدت به مفاهیم شبکه‌های کامپیوتری وابسته است.
ظرفیت هارد مورد نیاز باتوجه به تعداد دوربین ها ، حجم تصاویر گرفته
شده(که متناسب با کیفیت افزایش می یابد)، مقدار ساعات تصاویر ضبط شده و
تعداد روز های نگه داشتن آنها ، محاسبه می شود. یک هارد با ظرفیت یک
ترابایت مناسب برای ذخیره تصاویر تا چهار دوربین می باشد.
BNC
فیش bnc که شکل کوتاه شدۀ عبارت british naval connector میباشد در واقع
نوعی فیش ارتباطی است که برای اتصال انواع کابل‌های کواکسیال از قبیل
rg59، rg58 تا rg179 و rg316 به کار میروند.
کاربرد بی ان سی ها (BNC) در تجهیزات مختلف از جمله تجهیزات رادیویی،
تلویزیونی، آزمایشگاهی، برخی شبکه های کامپیوتری و ارتباط دوربین مداربسته
آنالوگ میباشد.
مانند سایر کانکتورها bnc هم با نری و مادگی به یکدیگر متصل میشوند و
شامل پین داخلی و فک دوار چرخنده میباشند. با توجه به نوع و ابزار اتصال
آنها انواع bnc شامل بی ان سی پیچی، فنری، پرسی و… میشوند.
انواع لنز (lens)
لنز دیگر واژه ای است که در اصطلاحات دوربین مداربسته کاربرد فراوان
دارد. کاملا واضح است که یکی از اجزای مهم در دوربین مدار بسته لنز آن است.
باید بدانید که چه نوع لنزی برای محل و هدف مورد نظر شما و یا بزرگنمایی و
فوکوس بر روی بخش خاصی از محیط مناسب است.
لنزهای متداول موجود در بازار لنزهای 4.3 ، 6 ، 8 ، 12 و یا 16 میلیمتری هستند.
برای دید کامل‌تر باید این لنز 4.3 را انتخاب کنیم. توجه داشته باشید که
هرچقدر به سوی لنز 16 میلیمتری پیش برویم میزان زوم بیشتر و در نتیجه آن
دامنه دید کمتر میشود.
یکی دیگر از موارد مهم مربوط به لنز درجه یا زاویه دید میباشد. مثلا
برای زاویه 60 درجه، لنز 4 میلی متری میتواند تا 4 متر هدف را بخوبی
شناسایی کند، اما برای سمت چپ یا راست آن به اندازه کافی مناسب نمی‌باشد.
بیشتر بخوانید: دوربین مداربسته دید در شب دوربین مداربسته تبریز انواع دوربین مداربسته
